اصل عملی برائت، یکی از مسائل دیرین دانش اصول است و یکی از معیارهای شناخت اندیشة اصولی در مقابل تفکر اخباری است.
این مسئله، نتیجه داوری شرع و عقل در مورد تکلیف‌های مجهول است و یکی از مبادی کلامی دانش اصول که معیار استحقاق مجازات در فرض مخالفت با تکلیف الزامی مولی است در این مسئله، از نگاه اندیشور اصولی بررسی می‌شود.
ازآنجاکه این معیار، یکی از مبادی بنیادین دانش اصول است که در بیشتر مسائل آن، جاری است و در نتیجه‌گیری و برایند مسئله برائت، نقش مهمّی دارد بررسی دقیق آن و تحقیق در زوایای مختلف آن، ضروری است.
به‌عنوان نمونه، در چالش مسئولیت یا عدم مسئولیّت در برابر تکلیف مجهول، نیاز به تنجیزآورهایی همانند علم اجمالی، اماره و اصل مٌثبت تکلیف، رخ عیان کرده و کیفیّت تنجیزآوری آن‌ها را به مسئله‌ای مهمّ بدل کرده است که پاسخ به این مسئله، مبانی تأثیرگذاری چون: حقیقت حکم ظاهری، معنای حجّیّت اماره و لوازم آن و تقدیم اماره و اصل محرز بر اصل عملی را به‌وجود آورده است.
این نوشتار، براین است که زاویه‌های مختلف این مسئله را واکاوی و نتیجة نگاه‌های مختلف دانشمندان اصولی را در آن، به‌طور صریح، بیان و بررسی کند.
تلاش دیگر کتاب براین است که اجزای متفرّق هر اندیشه، به شکل منسجم و در قالب یک دستگاه و نظام واحد ارایه شود بگونه‌ای که مبانی اندیشور و کیفیّت اندیشیدن او برای تولید نظریّه، برای مخاطب روشن شود و یادیگری مسئله آسان شود.
طریقة نگارش این کتاب در شکل کلّی مسئلة برائت، تفاوت زیادی با روش کلّی طرح این مسئله در کتاب‌های تقریر ندارد؛ ولی در مورد مطالب محتوایی مسائل مطرح‌شده در مسئلة برائت، تلاش بر چینش منطقی ریزمسئله‌ها و ارائة هر نظریّه براساس کیفیّت اندیشیدن صاحب نظریّه به شکل گام به‌گام است؛ ازاین‌رو مباحث به صورت منسجم، صریح و دقیق بیان شده تا آموختن سهل و ساده‌ای داشته باشند.
این کتاب هم اکنون در مرحله‌ی ویراستاری بوده و با عنایت پروردگار متعال در انتشارات دارالفقه وابسته به موسسه دانشوران به بزودی به‌زیور طبع آراسته میگردد.